„Na świecie jeszcze, lecz już nie dla świata!” Narodziny upiorowego dyskursu (cykl)

OTWARCIE WYSTAWY pt. Oblicza Upiora. Nieoczywiste wątki z historii kultury: 5 marca 2024 roku roku (główny hol Collegium Maius)

Upiór od zawsze był związany z polską kulturą. Świadczą o tym dokumenty sądowe, doniesienia prasowe, relacje pamiętnikarskie świadków czy też sami umarli. Okazuje się bowiem, że specyficzne przedmioty, jak i również ułożenie zwłok w grobie, miało już we wczesnym średniowieczu ogromne znaczenie. Najczęściej interpretowano takie zjawiska profilaktyką „antywampiryczną”. Ale czy zawsze tak było?

Ludowe wierzenia oraz rytuały wywarły istotny wpływ na wartość semantyczną literatury. Ta jednak zwraca się ku doświadczeniu żywych. Czy możemy zatem poszukiwać przykładów nieumarłych upiorów?

SEMINARIUM NAUKOWE pt. Upiór jako metafora życia w literaturze XIX–XXI wieku: 13 marca 2024 roku (Salon Mickiewicza)

Upiór zjawia się nagle – jako fałszywy ton w harmonijnej melodii lub Inny, którego przybycie nakłada na towarzystwo obowiązek milczenia. Jego niechciana obecność wywołuje uczucie lęku, niepokoju, zwątpienia. Nie powinno go tu być, ponieważ „umarł dla świata”, a jednak błąka się po krainie wspomnień, szukając zrozumienia wśród żywych. Na wiecznym wygnaniu, potępiony, wykluczony ze wspólnoty – staje się impulsem, który rozpoczyna jej powolną dekonstrukcję. „Czymże ten człowiek?” – pytał Mickiewicz, otwierając cykl Dziadów.

Pierwsza edycja seminarium zostanie poświęcona pisarskiej podmiotowości. Interesuje nas perspektywa „ja” w literaturze od XIX wieku do czasów najnowszych. Spróbujmy zastanowić się nad tożsamością Upiora. Podążajmy więc śladem mickiewiczowskich „rozpierzchłych gałązek” i odkrywajmy mroczne ścieżki jego literackiej biografii. To pozwoli na rekonstrukcję niepowtarzalnego, jednostkowego, a przy tym głęboko człowieczego doświadczenia śmierci.

FORUM DYSKUSYJNE pt. Upiór na ekranie. O wykluczeniu w przestrzeni cyfrowej: 20 marca 2024 roku (Sala Teatralna)

Upiór – czy to w znaczeniu dosłownym, czy metaforycznym – przeniknął do innych tekstów kultury, stając się symbolem współczesnego wykluczenia.

Filmowi bohaterowie, postaci z gier czy komiksów, a także użytkownicy Internetu błąkają się, szukają cienia i ukrywają przed światem. A może ekran wyznaczający granicę między przestrzenią wirtualną a rzeczywistością jest swego rodzaju zwierciadłem, dzięki któremu publiczność odkrywa własną upiorowość? Jak to jest odnaleźć siebie po drugiej stronie?

Swoiste połączenie refleksji naukowej i rozrywki umożliwi spotkanie z upiorem cyfrowym, alegorią człowieka XXI wieku.

______

Pobierz plakat w pełnej rozdzielczości: [PDF].

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *